28 Şubat mağduru yazardan gençlere: Bugünü sorgulamadan önce geçmişi araştırın

Antalya’nın ücra bir dağ köyünde dünyaya gelen müellif Safiye Çetinkaya, hayatın zorluklarıyla erken yaşta yüzleşti. Geçmişte yaşadığı sıhhat krizleri ve toplumsal dışlanmalar, onu derin bir sorgulama sürecine itti. Başörtüsü sebebiyle üniversite eğitiminden uzaklaştırılması ve ailesinin sıhhat sistemine erişememesi, hayatına istikamet veren dönüm noktalarından oldu. Bugün ise, farklı bir bakış açısıyla İslamiyet üzerine seminerler veren bir müellif olarak gençlere ilham vermeye devam ediyor.

“ANNEMİN YAŞADIĞI ACI, BENİ HAKİKATİN PEŞİNE DÜŞÜRDÜ”

1980 yılında dünyaya gelen Çetinkaya’nın hayatındaki kırılma noktalarından biri, annesinin önemli bir sıhhat meselesiyle karşı karşıya kalmasıydı. Omurilikten felç riski taşıyan annesinin tedavisi için gereken ameliyat, maddi imkânsızlıklar yüzünden yapılamadı. O devirde sıhhat hizmetlerine erişim, büyük bir ayrıcalıktı:

1992-1994 yıllarında ülke büyük bir ekonomik darboğazdaydı. Parası olanın bahtı vardı, olmayanın çaresizliği. Annem küçük bir operasyonla sıhhatine kavuşabilecekken, maddi yetersizlikler yüzünden giderek daha berbatlaştı. Babam, annemi tedavi ettirebilmek için köydeki tüm mal varlığımızı sattı ancak bu da kâfi olmadı. O günlerde birinci sefer eşitlik kavramını sorgulamaya başladım. Gerçek sandıklarımın pek birden fazla yalnızca bir yanılsamaymış.

Sağlık sistemine erişememenin acısını derinden hisseden Çetinkaya, yaşadıkları karşısında sarsıldığını ve hayata bakışının temelden değişmeye başladığını belirtiyor.

“İSLAMİYET’E KARŞI ÖNYARGILARIM YIKILDIKÇA İÇİM HUZURLA DOLDU”

Gençlik yıllarında dinle ortasına aralık koymuş biri olduğunu açık yüreklilikle söz eden Çetinkaya, vakitle yaşadığı manevi boşluğun yerini bir arayışın aldığını söylüyor. Bu süreçte İslamiyet’i tekrar keşfetmeye başladığını ve karşılaştığı gerçeklerin hayatında yeni bir kapı araladığını belirtiyor:

20 yaşına kadar İslamiyet hakkında sahip olduğum bilgiler ya eksikti ya da büsbütün yanlıştı. Dinî kıymetlerden çok uzaktım, zira etrafım, eğitimim ve yaşadığım kültürel ortam bana farklı şeyler öğretti. İslam’ı yalnızca Araplara mahsus, çölde deveyle gezilen bir kültür üzere algılıyordum. Lakin araştırdıkça gördüm ki, bu din üniversal bir hakikatin taşıyıcısıymış. Kalbime birinci kere gerçek bir huzur doldu.

En keskin sorgulayıcılardan biri olduğunu söyleyen Çetinkaya, inançla tanıştıktan sonra içinde oluşan sükûnetin tanım edilemez olduğunu tabir ediyor:

Dua etmeye başladığımda, güya içimde yıllardır eksik olan bir şey tamamlandı. Rabbimle bağ kurdukça fıtratımda yerini bulan bir istikrara ulaştım. Bu benim için yalnızca bir dönüş değil, tekrar doğuştu.

Bugün, geçmişte yaşadığı tüm zorlukları birer öğretmen olarak gören Çetinkaya, seminerlerinde gençlere hayata ve inanca dair farkındalık aşılamayı hedefliyor. Kıssası, maddi ve manevi yoksunlukların nasıl bir içsel dirilişe dönüşebileceğinin güçlü bir örneği olarak dikkat çekiyor.

“BİR ÖRTÜ YÜZÜNDEN HAYATIM ÇALINDI”

Yazar Safiye Çetinkaya, üniversite yıllarında yaşadığı dışlanmışlığın ve sistemin dayattığı baskının izlerini hâlâ taşıyor. 28 Şubat sürecinin karanlık gölgesinde, yalnızca başörtüsü taktığı için eğitim hakkı elinden alınan Çetinkaya, öğretmenlik hayalini yitirmenin acısını şu sözlerle lisana getiriyor:

Ben yalnızca öğretmen olmak istiyordum. Ama başörtüm yüzünden üniversiteden atıldım. Yalnız değildim. O dönemde tıp fakültesinde son sınıfa gelmiş öğrenciler bile okuldan uzaklaştırıldı. Meğer ülkenin en çok doktora muhtaçlığı olduğu yıllardı. Bu yaşadıklarım, bana sistemi ve eşitlik kavramını bir sefer daha sorgulattı.

Yıllar sonra çıkan afla yine üniversiteye dönebilme imkânı bulsa da, vaktin yarattığı fark çok büyüktü. Artık bir anneydi, hayatının öncelikleri değişmişti. O yıllarda bayanların okuması gerektiğini savunan biri olarak eğitimden koparılmanın yarattığı kırgınlık, içinde derin izler bırakmıştı:

20 yaşındaki heyecanla 30 yaşındaki sorumluluk bir olmuyor. Çocuklarım vardı. Ben sinemaya da giderim, denize de. Lakin başörtümle gitmek istiyorum. Bu benim özgürlük alanım, kimsenin buna karışmaya hakkı olmamalı.

“GEÇMİŞİN İZLERİNİ TAŞIYORUM, LAKİN BUGÜNÜN DE DEĞERİNİ BİLİYORUM”

Zaman geçmiş, sistem değişmişti. Geçmişte yaşadığı zorluklarla bugünü kıyaslayan Çetinkaya, sıhhat hizmetlerinde gelinen noktayı bir örnekle aktarıyor:

Kızım trafik kazasında çene kemiğini kırdı. Ambulans 5 dakikada geldi. Acilde çabucak müdahale edildi, dikiş atıldı ve yüzünde iz bile kalmadı. Biz o gün bir kuruş ödemeden taburcu olduk. Halbuki ben kendi gençliğimde birebir sıhhat sisteminden aylarca sıra bekleyerek bile faydalanamıyordum. Bugün gelinen noktayı küçümsemek haksızlık olur.

“BU ÜLKENİN GEMİSİNİ GENÇLER YÜRÜTECEK”

Safiye Çetinkaya, yalnızca geçmişin değil, geleceğin de farkında. Bilhassa gençlere yaptığı davette, tenkidin bilgiyle birleşmesi gerektiğini vurguluyor:

Gençler, yargılamadan evvel araştırsınlar. Biz vaktinde varlıklı arkadaşlarımızın ders kitaplarının fotokopileriyle eğitim görmeye çalıştık. Bugün öğrencinin kapısına kadar kitap gidiyor. Evet, hâlâ eksiklerimiz var ancak geçmişi unutmamalıyız. Bu ülkeyi birlikte inşa ettik, birlikte büyüteceğiz. Gençler artık bu geminin dümeninde. O yüzden her tenkidin gerisinde bir bilgi, bir emek olmalı.

Sözlerini büyük bir umutla noktalıyor:

En büyük hayalim bir gün ‘Kanserin dermanını bir Türk buldu’ cümlesini duymak. İşte o vakit, geçmişin acıları geleceğin umuduna dönüşecek.