Türkiye-Ukrayna ticarette iş birliği alanlarını konuştu
Türkiye-Ukrayna Yuvarlak Masa Toplantısı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yulia Sviridenko, Ukrayna Tarım Politikaları ve Gıda Bakanı Vitaliy Koval ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’nun iştirakiyle TOBB’da gerçekleşti.
Ömer Bolat, burada yaptığı konuşmada, Ukrayna ile ağır temasların işbirliğini daha ileriye taşıyacağını söyleyerek, “Savaş kaidelerine karşın Türkiye ile Ukrayna ikili ticaret hacmini geçen yıl 6,2 milyar dolarla kapattık.” açıklamasında bulundu.
UKRAYNA’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE DESTEK
İki ülke ortasındaki ekonomik münasebetlerin her geçen gün arttığına dikkati çeken Bolat, Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne, bağımsızlığına, egemenliğine her platformda takviye verdiğini ve vermeye devam edeceğini bildirdi.
KARADENİZ TAHIL TEŞEBBÜSÜ ANLAŞMASI
Bolat, 2022 yılında imzalanan Karadeniz Tahıl Teşebbüsü Muahedesi ile Türkiye’nin Ukrayna’yı dünyaya bağladığını tabir ederek, şöyle konuştu:
Savaşın getirdiği kaidelerden ekonomik bağlarımızın en az ziyanı görmesi için çalışmalarımızı titizlikle sürdürüyoruz. Savaş koşullarına karşın Türkiye ile Ukrayna ikili ticaret hacmini geçen yıl 6,2 milyar dolarla kapattık. Şubat 2022’de imzalanan Türkiye-Ukrayna Özgür Ticaret Mutabakatı’nın kısa müddette yürürlüğe gireceğini ümit ediyoruz. Türkiye olarak biz iç onay süreçlerimizi tamamladık. Komşu ülke Ukrayna’nın iç onay süreçlerinin tamamlanmasıyla muahede yürürlüğe girmiş olacak. Özgür Ticaret Muahedesi ile bir arada Türkiye ve Ukrayna karşılıklı ticaretinin çok kısa müddette 10 milyar dolarlık bir hacme ulaşacağına inanıyoruz.
“TÜRKİYE’NİN UKRAYNA’DA 3,5 MİLYAR DOLARLIK YATIRIMI BULUNUYOR”
İki ülke ortasındaki karşılıklı yatırımların ehemmiyetine değinen Bolat, “Türkiye’nin Ukrayna’da yaklaşık 3,5 milyar dolarlık yatırımı, Ukrayna’nın da ülkemizde yaklaşık 16 milyon dolarlık yatırımları bulunuyor.” bilgisini verdi.
MÜTEAHHİTLİK SEKTÖRÜ
Bolat, müteahhitlik bölümünün de her iki ülkenin ekonomik alakalarının temelini oluşturduğunu belirterek, Türk firmalarının dünya çapında 540 milyar dolarlık 12 bin 450 projeyi muvaffakiyetle tamamladığını vurguladı.
10 MİLYAR DOLARLIK 329 PROJE
Türk müteahhitlerinin Ukrayna’nın bağımsızlığını kazandıktan sonra ülkenin inşasında öncü rol üstlendiğini anımsatan Bolat, bölümün yaklaşık 10 milyar dolarlık 329 projeye imza attığını bildirdi.
Bolat, Ukrayna’nın alt ve üstyapısının tekrar inşasında Türk şirketlerinin her türlü takviyesi vermeye hazır olduğunu lisana getirerek, “Şirketlerimizin deneyimleriyle savaş sonrası periyotta Ukrayna’nın tekrar imarı için elimizden gelen bütün çabası göstereceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye-Ukrayna Tekrar İnşa Misyon Gücü’nün geçen yıl İstanbul’da kurulduğunu hatırlatan Bolat, misyon gücünün birinci toplantısının bu yılın mart ayında Kiev’de gerçekleştirileceğini ifade etti.
Bolat, Avrupa Birliği (AB) tarafından Ukrayna’nın yine inşası için oluşturulan yaklaşık 50 milyar euroluk fonda Türkiye’nin yer alması konusunda AB nezdinde teşebbüsleri sürdürdüklerini de kelamlarına ekledi.
“TÜRKİYE DAYANAK SAĞLADI”
Toplantıya katılan Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yulia Sviridenko, Türkiye’nin, gereksinim duyduğu vakit ülkesinin yanında olduğunu ve insani yardımlardan Tahıl Koridoru’na kadar birçok alanda dayanak sağladığını söyledi.
Savaşa karşın iki ülke ortasındaki ekonomik iştirakin güçlü formda devam ettiğini bildiren Sviridenko, tahıl ve demir çelik ihracatının kendileri için değerli olduğunu anlattı.
“BAYRAKTAR BİZİM ÇOCUKLARIMIZ TARAFINDAN BİLE BİLİNEN BİR MARKA”
Sviridenko, Türk şirketlerinin ehemmiyetini lisana getirerek, “Örneğin Bayraktar, bizim çocuklarımız tarafından bile bilinen bir marka. Türk şirketleri bizim için kıymetli ve stratejik ortak. Umuyoruz ki Ukrayna’nın tekrar toparlanması ve inşasında da büyük rol oynayacaksınız.” dedi.
Son 3 yıl içinde savaşa karşın ülkelerindeki üretimin sürdüğünü aktaran Sviridenko, Türk şirketlerinin de bu periyotta ülkeden gitmeyerek çalışmalarını devam ettirdiğini bildirdi.
HAMMADDELERİN İŞLENMESİ YATIRIMI
Sviridenko, Ukrayna’nın lityum, titanyum, uranyum ve mangenez üzere kritik kaynakları olduğunu, bu hammaddelerin işlenmesine de yatırım yapmak istediklerini söyledi.
“UKRAYNA’NIN ÇOK BÜYÜK YATIRIMA MUHTAÇLIĞI VAR”
Savunma endüstrisinin geçen yıl 6 kat büyüdüğünü belirten Sviridenko, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Her bir yatırımcının hakları için sonuna kadar savaşacağız. Dünya Bankası’na nazaran 500 milyar dolarlık bir ziyan ve kayıp kelam konusu. Münasebetiyle Ukrayna’nın çok büyük yatırıma gereksinimi var, Türk şirketlerinin bu toparlanma ve yine yapılanma hususlarında fırsatı bulunuyor. Sizin uzmanlığınız, mühendislik bilgileriniz ve deneyiminizden faydalanabileceğimizi düşünüyoruz.
“TÜRK ŞİRKETLERİNİ İŞBİRLİĞİNE DAVET ETMEK İSTİYORUM”
Ukrayna Tarım Politikaları ve Gıda Bakanı Vitaliy Koval da Türk ve Ukraynalı şirketlerin ülkesinde birlikte çalıştığını aktararak, Türkiye’nin en büyük 4. ticaret ve zirai eser ortağı olduğunu söz etti. Ülkesindeki çiftçilerin asker olarak vazife yapmasına karşın tarım dalında istikrarlı biçimde üretimi devam ettirdiklerini belirten Koval, şunları kaydetti:
Türk şirketlerini işbirliğine davet etmek istiyorum, mutlaka yapabileceğimiz çok fazla şey var. Özellikle tarımda, zirai eserlerin işlenmesinde sizin pazar bilgileriniz, finansmana erişiminiz, teknolojileriniz ve tecrübelerinizden istifade ederek çok güzel iştirakler kurabiliriz. Zerzevat üretimini artırma konusunda çok önemli potansiyelimiz var.
Şu anda Ukrayna’nın zerzevat ithalatı 500 milyon dolar civarında, bunun büyük kısmı Türkiye’den geliyor. Biz de tahılın işlenmesi, un haline getirilmesi üzere hususlarda çok şey yapabiliriz. Bu üretimler de artıyor. Siz de Ukrayna’yla paydaşlık içerisinde bunun büyütülmesine dayanak olabilirsiniz.
TÜRKİYE İLE UKRAYNA ARASINDAKİ İŞ BİRLİĞİ
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile Ukrayna ortasındaki iş birliğinin Ukrayna’nın bağımsızlığını kazanmasından bu yana gelişerek devam ettiğini söyledi.
İki ülkenin başkanları ortasında çok âlâ bağlar olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, iş dünyası olarak Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, bağımsızlığını ve egemenliğini desteklediklerini belirtti.
“STA’NIN KISA MÜDDETTE UKRAYNA’DA DA ONAYLANMASINI UMUYORUZ”
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu da Eylül 2022’de, Lviv’de, Türkiye’den ve Ukrayna’dan geniş firma iştirakiyle, iş forumu gerçekleştirdiklerini anımsatarak, savaşın sona erdirilmesi ve Tahıl Koridoru Mutabakatı için uğraş sarf ettiklerini bildirdi.
Hisarcıklıoğlu, Ukrayna’nın tekrar imarı için de gereken dayanağı vermeyi sürdüreceklerine işaret ederek, “Ukrayna ile özgür ticaret muahedesi (STA) imzalandı, Türkiye’de onay süreci tamamlandı. Kısa müddet içinde Ukrayna’da da onaylanmasını umuyoruz. Mutabakat yürürlüğe girince, ticari bağlantılarda daha sağlam bir yere kavuşmuş olacağız. O vakit, 10 milyar dolarlık ticaret hacmi gayesine daha rahat ulaşabileceğiz.” dedi.
