Vanlı iki lise öğrencisinin çevre dostu projesi TÜBİTAK birincisi oldu
Van’da ilkokulu tıpkı sınıfta okuyan Agrin Nuda Bayat ve Elif Berra Demir, farklı kentlerde lise tahsillerine devam etseler de dostluklarını sürdürüyor. Bu bağlarını bir adım öteye taşıyan iki öğrenci, etraf kirliliğine dikkat çekmek ve tahlil üretmek gayesiyle birlikte bir proje geliştirmeye karar verdi.
Zaman vakit yüz yüze görüşerek, birçok vakit ise manzaralı aramalarla bağlantı kurarak projeyi şekillendiren gençler, öğretmenlerinden de takviye alarak ağır bir çalışma sürecine girdi. Meyan kökü, mor soğan kabuğu ve kırmızı deniz yosunu üzere doğal materyalleri kaynatma, süzme ve denetimli ısıtma üzere süreçlerden geçirerek jel formuna getiren öğrenciler, bu karışımı fırında kurutarak etraf dostu bir ambalaj üretmeyi başardı.
Yüksek ısıya sağlam, antibakteriyel özellikli ve düşük geçirgenliğe sahip bu ambalaj, klasik plastik ambalajlara nazaran yüzde 8 oranında daha sağlam. Üstelik tabiatta kısa müddette çözünebiliyor. “Akıllı Besin Ambalajı Projesi” ismini verdikleri bu yenilikçi eser, TÜBİTAK Türkiye finallerinde kimya alanında birincilik mükafatına layık görüldü.
Proje ortağı Agrin Nuda Bayat, etraf kirliliğini tedbire motivasyonuyla yola çıktıklarını lisana getirerek, dedi.
Kullanacakları materyalleri seçerken yaşadıkları bölgelere has bitkileri tercih ettiklerini belirten Bayat, “Ben Van’da yetişen meyan kökünü, arkadaşım ise kendi bölgesinde bulunan mor soğan kabuklarını kullandı. Böylelikle hem lokal kaynaklardan yararlandık hem de büsbütün tabiatta çözünebilen, işlevsel özellikleri olan bir eser geliştirdik. Projeyi imajlı görüşmeler ve aralıklı buluşmalarla sürdürdük. Bir yıl boyunca büyük emek verdik ve emeğimizin karşılığını aldık” tabirlerini kullandı.
“GELECEĞİN BİLİM İNSANLARI, BU SIRALARDAN ÇIKACAK”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Hayati Yazıcı Fen Lisesi Müdürü Aydın Uçkan, projeye dair değerlendirmesinde, “Öğrencilerimizi her vakit araştırmaya ve proje üretmeye teşvik ediyoruz. Bu yıl 120 projeyle müracaat yaptık ve iki tanesi Türkiye finallerine kaldı. Agrin Nuda Bayat’ın projesi ise kimya alanında Türkiye birincisi oldu. Bu çocuklar gelecekte Aziz Sancar üzere değerli bilim insanları olabilir” dedi.
Projeye katkı sunan fizik öğretmeni Alper Bayram da, öğrencilerin süreci bir yıl boyunca sabırla ve kararlılıkla yürüttüğünü vurgulayarak, “Laboratuvar deneylerini kayda alıp birbirlerine göndererek ilerlediler. Ortalarındaki araya karşın büyük bir özveriyle çalıştılar. Bu muvaffakiyet büsbütün onların azmi ve emeğiyle kazanıldı. Kendilerini kutluyorum” diye konuştu.
