Küresel sıcak hava dalgası can kayıplarına neden oluyor

Yılın ortasında birçok ülkede sıcaklıklar rekor düzeylere ulaştı.
Mevsim normallerinin üzerine çıkan ortalama sıcaklıklar, pek çok ülkede hayatı adeta durdurdu.
Bu nedenle dünya genelinde can kayıpları yaşanırken birtakım ülkelerde kamu kurumları tatil edildi, okullar kapatıldı ve nükleer santrallerin çalışması durduruldu.
ALARM DURUMUNA GEÇİLDİ
Dünya genelinde yetkililer, can kayıplarına, orman yangınlarına ve günlük hayatın aksamasına sebep olan sıcak hava dalgaları karşısında alarma geçti.
Çok sayıda kentte sıcak havaların olumsuz tesirlerine karşı çeşitli tedbirler alınırken artan sıcaklıklar, iklim değişikliğinin tesirleriyle ilişkilendiriliyor.
ABD
Ulusal Hava Durumu Servisi’ne (NWS) nazaran, ABD’nin doğu bölgeleri, 23 Haziran’dan beri kavurucu sıcakların tesiri altına girdi.
Termometrelerin 37,7 dereceyi gördüğü New York kentinin Belediye Başkanı Eric Adams, her yıl kavurucu sıcaklıkların kentte 500 kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu kaydetti.
NBC News’ün haberine nazaran, Missouri eyaletinde 23 Haziran’da bir bayanın çok sıcaklıklar nedeniyle hayatını kaybettiği bildirildi. New Jersey eyaletinde ise açık havada düzenlenen mezuniyet merasimlerine katılan 100’ü aşkın kişinin tedavi gördüğü belirtildi.
GÜNEY KORE
Seul merkezli Kore Meteoroloji Yönetimi’nin (KMA) açıklamasına nazaran, Güney Kore’de geçen ay, en yüksek günlük ortalama sıcaklık yaşandı.
Ülke genelinde, 28-30 Haziran’da rekor seviyede ortalama günlük sıcaklığın kaydedildiği, kayıtların tutulmaya başlandığı 1904 yılından bu yana en yüksek ortalama sıcaklığa ulaşıldığı vurgulandı.
Güneydoğudaki Daegu’da 30 Haziran’da günlük ortalama sıcaklığın 30,7 dereceyi görmesiyle kentte 2005’te kırılan bir evvelki sıcaklık rekoru aşıldı.
Başkent Seul’de ise 30 Haziran’da 28,2 derece olarak kaydedilen ortalama sıcaklık, haziran aylarında şimdiye kadarki en yüksek beşinci sıcaklık bedeli oldu.
JAPONYA
Japonya Meteoroloji Ajansı’nın (JMA) açıklamasına nazaran, ülke genelinde haziranda 1898’den beri aylık en yüksek sıcaklık ortalaması kayda geçti.
Geçen ayki sıcaklık ortalaması, 1991 ile 2020 ortasında kayda geçen genel aylık sıcaklık ortalamasından 2,3 derece daha yüksek oldu.
Temmuzun birinci yarısında azamî sıcaklığın 35 dereceyi aşması beklenirken, vatandaşlar, ilerleyen günlerde sıcak çarpmasına karşı önlemli olmaları konusunda uyarıldı.
PAKİSTAN
Yerel basındaki haberlere nazaran, haziranda Pencap eyaletinin birtakım bölgelerinde sıcaklıklar 50 dereceye kadar yükseldi.
Termometreler 11 Haziran’da eyaletin Lahor kentinde 45 dereceyi gösterdi.
Eyalet yetkilileri; bol su içilmesi, sıcaklığın en yüksek saatlerinde dışarıya çıkılmaması, hasta, yaşlı ve çocukların güvenliğine dikkat edilmesi daveti yaptı.
HİNDİSTAN
Yerel basındaki haberlere nazaran, Hindistan Meteoroloji Dairesi (IMD) başşehir Yeni Delhi’de kavurucu sıcakların haziran boyunca tesirini göstermesi üzerine 11 Haziran’da kentte “kırmızı alarm” verdi. Himaçal Pradeş, Racastan ve Pencap eyaletleri de “kırmızı alarm” alan bölgeler oldu.
Hindistan yönetimindeki Cammu Keşmir bölgesinde şiddetli sıcak hava dalgası nedeniyle okullar ve kamu daireleri 15 günlüğüne tatil edildi.
İNGİLTERE
İngiltere Meteoroloji Kurumu’nun (Met Office) açıklamasına nazaran, günlük ortalama en yüksek sıcaklıklar, uzun devir ortalamasının üzerinde seyretti.
İngiltere’de 16,9 derece ortalama sıcaklıkla en sıcak haziran ayı yaşanırken, Birleşik Krallık genelinde ortalama sıcaklığın 15,2 derecede seyretmesiyle 1884’te başlayan ölçümlerden bu yana en sıcak ikinci haziran ayı kaydedildi.
Met Office İklim Bilimcisi Amy Doherty, datalara ait değerlendirmesinde, bu tıp çok sıcaklık olaylarının oluşma sıklığı ve şiddetinin, insan faaliyetlerinden kaynaklanan global ısınmayla arttığını söyledi.
FRANSA
Fransız meteoroloji ajansı Meteo France, çok sıcaklar nedeniyle başşehir Paris dahil 16 vilayette kırmızı alarm, 68 vilayette ise turuncu alarm verildiğini duyurdu.
Ulusal basındaki haberlere nazaran, Besançon kentinde bir evsiz ve Grenoble kentinde 73 yaşındaki bir adam, sıcak havalar nedeniyle hayatını kaybetti.
Etkili olan çok sıcaklar nedeniyle 1 Temmuz’da ülke genelinde yaklaşık 1900 okul büsbütün yahut kısmen bir günlüğüne kapatılırken, Paris’te sıcak havalar nedeniyle Eyfel Kulesi’nin üst katı ziyarete kapatıldı.
Tarn-et-Garonne vilayetindeki Golfech Nükleer Santralinin bir reaktörünün faaliyetleri de sıcak hava nedeniyle 29 Haziran’dan itibaren durduruldu.
ALMANYA
Alman Meteoroloji Servisi’nden (DWD) yapılan açıklamada, 3 Temmuz’da birtakım bölgelerde sıcaklıkların 39 dereceye yükselmesinin, yer yer 40 dereceyi aşmasının öngörüldüğü bildirildi.
Özellikle güney ve batı kesitlerde 30 Haziran’dan itibaren çok sıcak havanın tesirli olacağı kaydedilen açıklamada, önlemli olunması istendi.
Sıcak hava dalgasının akabinde devam eden kuraklık, Alman iktisadı için değerli olan Ren Irmağı üzerindeki nakliye süreçlerini de zorlaştırıyor.
İTALYA
İtalyan ANSA ajansının haberine nazaran, son günlerde tesirini arttıran çok sıcak hava sebebiyle güneydeki Palermo kentinde 53 yaşındaki bir bayan ve kuzeydeki Bologna kentinde 47 yaşındaki bir göçmen hayatını kaybetti.
Vicenza kenti yakınlarındaki bir şantiyede de 2 emekçinin çok sıcaklar altında çalışırken kötüleştiği ve çalışanlardan birinin komada olduğu tabir edildi. Sendikalar, gün içinde öğle en sıcak anlarda çalışmaların durdurulması çağrısında bulundu.
İtalya Sağlık Bakanlığı, güneşten korunma yöntemleri yayınlamayı sürdürürken, 2 Temmuz için 18 kentte yüksek sıcaklıklar hasebiyle “kırmızı alarm” ilan etti.
Ülke genelinde çok sıcaklar sebebiyle rahatsızlananların ve acil servislere sıcak çarpması şikayetiyle başvuranların da sayısının arttığı belirtildi.
Floransa ve Bergamo kentlerinde de ağır elektrik tüketimi ve sıcağın da tesiriyle kabloların çok ısındığı ve bunun da iki kentte de elektriklerin bir mühlet kesilmesine yol açtığı kaydedildi.
İSPANYA
İspanya Meteoroloji Enstitüsü (AEMET), Barselona’da sıcaklık kayıtlarının tutulmaya başlandığı 1914’ten bu yana en sıcak haziran ayının yaşandığını açıkladı.
Bu yıl haziran ayında ortalama sıcaklığın 26 dereceye ulaştığı belirtilen açıklamada, bir evvelki en sıcak haziran ayının ise 25,6 derece ile 2003’te kayıtlara geçtiği söz edildi. Ayın en yüksek sıcaklığı 37,9 derece ile 30 Haziran’da yaşandı.
BELÇİKA
Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü (RMI), 1-3 Temmuz tarihlerinde ülke genelinde 35 dereceyi aşacak sıcaklıkların tehlikeli düzeylere ulaşabileceğini bildirerek, “turuncu alarm” verdi.
En son Ağustos 2024’te “turuncu alarm”, Ağustos 2020’de ise “kırmızı alarm” verilen ülkede bilhassa yaşlılar, çocuklar ve kalp rahatsızlıkları olanlar için dikkatli olunması ve dış aktivitelerin sonlandırılması ihtarında bulunuldu.
HOLLANDA
Hollanda Meteoroloji Enstitüsü (KNMI), çok sıcaklıklar nedeniyle ülkenin Noord-Brabant, Gelderland ve Limburg bölgelerinde 1-2 Temmuz için “turuncu alarm” verildiğini, ülke genelinde Ulusal Sıcaklık Planı’nın devreye girdiğini bildirdi.
KNMI’nın açıklamasında, 2025 Haziran ayı sıcaklık kıymetlerinin son 124 yıldaki en yüksek ikinci sıcaklık kıymetleri olduğu bilgisi verildi. Ülkede 16,2 derece olan haziran ayları sıcaklık ortalamasının bu yıl 18,3 dereceye ulaştığı bildirildi.
Bazı ilkokulların öğlenden sonra idari müsaadeyle eğitime orta verdiği görülürken, açık alanlardaki çalışmalar için de 10.00-16.00 saatlerinde orta verilmesi önerildi.
Hava durumu sitesi Weeronline’ın bilgilerine nazaran, ülkenin güneyindeki Gilze en Rijen bölgesinde sıcaklık öğlen saatlerinde 35,7 derece olarak ölçüldü. Bu kıymetin şimdiye kadar 1 Temmuz tarihlerinde ölçülen en yüksek sıcaklık pahası olduğu ifade edildi.
İRAN
İran resmi haber ajansı IRNA’ya nazaran, çölleriyle de bilinen Kirman eyaletinde ve Yezd eyaletinde artan sıcaklar ve sıcak hava dalgası nedeniyle tüm kamu ve özel kurumlar 2 Temmuz’da bir günlüğüne tatil ilan edildi.
Kirman Valiliğinden yapılan açıklamada, tatil kararının, güç iletim devamlılığını sağlamak ve halk sıhhatini korumak gayesiyle Meteoroloji Kurumu’nun raporu doğrultusunda verildiği kaydedildi.
Ülkenin orta bölümlerinde yer alan Yezd’de ortalama hava sıcaklığı 40 derecenin üzerinde seyrediyor.
FAS
Fas Meteoroloji Dairesi, 30 Haziran’da, ülkenin birçok bölgesinde sıcaklıkların 44 dereceye kadar çıkabileceği ve bu sıcak hava dalgasının birkaç gün süreceği konusunda ikazda bulundu.
Yetkililer, rekor sıcaklıkların görüldüğü devirde, ülkenin kuzeydeki Beni el-Leys ormanında yangın çıktığını ve Tatvan kenti yakınlarındaki ormanlık alanda yayıldığını bildirdi.