Günahlardan arınmanın gecesi: Berat Kandili
Günahlardan beraat ettiğimiz gece olarak bildirilen Berat gecesi, İslam alemi açısından hayli önemli bir gecedir. Bu gece kaynaklarda ‘Şaban ayının ortası, Şaban ayının 15. gecesi’ olarak geçer.
Berat Arapça berâe/berâet sözünün Türkçeleşmiş biçimidir. Berâet, “iki şey ortasında ilgi olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması yahut yükümlülüğünün bulunmaması” manasına gelir.
Şâbanın on beşinci gecesinde Müslümanların Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umularak bu geceye Berat gecesi denmiştir.
Berat gecesi için Arapça yapıtlarda “şâbanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” ve “sak (belge) gecesi” mânalarına gelen terkipler kullanılmaktadır.
Berat kandilinin değeri ve fazileti
Bu gecede, bir yıl içinde olacak bütün işler karara bağlanıp ifası için Cenab-ı Hak tarafından meleklere verilir. Gecesini ibadet ve dua ile gündüzünü oruçlu geçirmek faziletlidir.
Berat gecesine ilişkin 5 özellik vardır: Her değerli iş bu gecede ayırdedilir. O gecedeki ibadetin fazileti büyüktür.İlâhi rahmet yayılır. Mağfiret gecesidir.O gece, Resûlullah’a (s.a.s.) şefaat hakkının tamamı verilmiştir. Zira, Hz. Muhammed (s.a.s.), Şaban’ın onüçüncü gecesi ümmeti hakkında şefaat istemiş, bu şefaatin üçte biri verilmiş, ondördüncü gecesi tekrar istemiş, üçte biri daha verilmiş, onbeşinci gece yeniden talep etmiş, bu gece şefaatın tamamı ihsan edilmiştir. Bu şefaatten yoksun olanlar, devenin ürküp kaçtığı üzere Allah’tan kaçanlardır. (bk. er-Râzî ve Ebussuud Efendi Tefsirleri, ed-Duhân mühleti 3. ve 4. âyetlerin tefsiri)
“Allah Teâlâ -rahmetiyle- şâbanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar” buyurduğu rivayet edilmiştir. (Tirmizî)
Diğer bir rivayete nazaran de Hz. Peygamber, “Şâbanın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah o gece güneşin batmasıyla dünya semasında tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle!’ der” buyurmuştur (İbn Mâce).
Bir kısım âlimlerin, kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’dan Mekke’deki Kâbe istikametine çevrilmesinin hicretin ikinci yılında Berat gecesinde vuku bulduğunu kabul etmeleri de geceye farklı bir kıymet kazandırmaktadır.
Bu rivayetlerle, Hz. Peygamber’in Şâban ayına ve bilhassa bu ayın on beşinci gecesine farklı bir değer vererek onu ihya ettiğine dair öteki rivayetleri göz önüne alan kimi âlimler bu geceyi namaz kılarak, Kur’an okuyarak ve dua ederek geçirmenin sevaba vesile olacağını, bu geceye mahsus olmak üzere belirli birtakım ibadet ve kutlama halleri ihdas edip âdet haline getirmenin ise dinde yeri bulunmadığını söylemişlerdir.
Berat gecesine özel bir namaz var mı ?
Kandil gecelerine ilişkin özel bir namaz yahut ibadet halinden bahsetmemiştir. Bu bağlamda mübarek gün ve geceleri, bağışlanma ve hayatımıza çekidüzen vermek için fırsat anı olarak görmemiz gerekmektedir. Hasebiyle müminler kandil gecelerinde, hayatlarının gidişatını gözden geçirmeli; yanılgı ve günahları için tövbe etmeli, dua ederek, Kur’ân-ı Kerîm okuyup anlamaya çalışarak, kaza yahut beyhude namaz kılarak bu fırsatları değerlendirmelidirler.
Berat kandilinde yapılabilecek en önemli ibadetler
Kur’an-ı Kerim okumak
Varsa kaza namazı kılmak, yoksa beyhude namaz kılmak.
Salavat getirmek (Allahumme Salli Ala Seyyidina Muhammed)
Günahlarımız için çokça Tevbe İstiğfar etmek (Estağfirullah El Azim)
Bu gecenin gündüzünü oruçlu geçirmek, gücümüz yetiyorsa hicri ayın 13,14,15’inde oruçlu olmak.
Sadaka vermek, yetim sevindirmek.
Kılınabiliyorsa tesbih namazı kılmak, kılamazsak 300 tane tesbih namazı duası çekmek. (“Sübhânallâhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym”)
Kelime-i Tevhid çekmek (La ilahe illallah Muhammedun Resulullah)
İhlas Mühleti okumak
Anne babamızı, aile büyüklerini, hastaları ziyaret etmek, dualarını almak.
